Werknemers die nood hebben aan een aangepaste work-life balance kunnen vanaf 1 oktober 2022 een aanpassing van hun werkregeling vragen van hun werkgever.
Collectieve arbeidsovereenkomst (CAO) nr. 162 geeft, net zoals CAO nr. 161, uitvoering aan een nieuwe Europese richtlijn. Deze richtlijn heeft als doel een beter evenwicht tussen de behoeften van de werkgever en de werknemer te bewerkstelligen.
Voor meer info over CAO nr. 161, kan u deze blog lezen.
In onderstaand overzicht geven we kort weer wat de nieuwe regeling inhoudt.
1. Voor wie?
Werknemers uit de privésector met kleine kinderen (onder de 12 jaar) of zieke familieleden kunnen beroep doen op de mogelijkheid tot een flexibele werkregeling.
Zij kunnen aan de hand van een aangepast werkpatroon meer tijd en ruimte maken voor de zorg en steun van hun familie.
De werknemer moet, om in aanmerking te komen, minstens zes maanden aan het werk zijn bij zijn/haar huidige werkgever. Ook op elkaar volgende overeenkomsten van bepaalde tijd, of opeenvolgende vervangingsovereenkomsten, tellen mee.
Ook werknemers uit de openbare sector kunnen beroep doen op een flexibele werkregeling voor zorgdoeleinden. Dit op basis van een andere wettelijke basis, maar de voorwaarden en modaliteiten zijn gelijkaardig als die uit CAO 162.
2. Wat?
De werknemer die in aanmerking komt, kan een aanpassing van zijn/haar bestaande werkpatroon aanvragen.
De werknemer kan onder andere aanvragen om:
- te werken op afstand, d.w.z. thuiswerk,
- zijn/haar werkrooster aan te passen,
- zijn/haar arbeidstijd te verminderen.
3. Praktisch
De werknemer kan niet ongelimiteerd gebruik maken van deze flexibiliteit. Hij/zij kan voor maximaal 12 maanden beroep doen op deze mogelijkheid. Deze termijn kan evenwel worden verlengd bij collectieve arbeidsovereenkomst op sector- of op ondernemingsniveau. De betrokken werkgever en werknemer kunnen dit ook onderling overeenkomen.
De aanvraag voor deze flexibele werkregeling moet ook schriftelijk en minstens drie maanden op voorhand gebeuren.
4. Geen vrijgeleide
De werkgever is niet verplicht om in te gaan op de aanvraag vanwege de werknemer. Hij/zij kan de aanvraag weigeren.
Zo kan bijvoorbeeld de duur van de aangepaste werkregeling een invloed hebben op de werking van de onderneming, of laat de operationele capaciteit van de onderneming niet toe om dergelijke uitzonderingen te maken. Het is belangrijk de weigering stevig te onderbouwen.
De werkgever kan de aanvraag aanvaarden of weigeren, maar ook uitstellen naar een periode die beter aansluit bij de behoeften en de werking van de onderneming. Ook deze beslissing moet voldoende onderbouwd zijn met goede redenen.
5. Arbeidsdeal
CAO nr. 162 kadert mooi binnen de nieuwe regels die n.a.v. de arbeidsdeal werden ingevoerd.
De arbeidsdeal is een geheel aan maatregelen die werden getroffen bij wet van 3 oktober 2022.
De doelstelling van de arbeidsdeal is vooral om tegemoet te komen aan de noden van de huidige maatschappij. We hebben gedurende de laatste jaren onszelf een nieuwe manier van werken eigen gemaakt, en het arbeidsrecht was daar nog niet aan aangepast. Via de nieuwe maatregelen hoopt de federale regering om tegen 2030 een werkgelegenheidsgraad van 80% te bewerkstelligen.
Flexibiliteit, ademruimte en een aangepaste work-life balance zijn sleutelwoorden in de geest van de nieuwe reglementering.
Wie dat wil kan op basis van de arbeidsdeal ervoor kiezen om een vierdagenweek te presteren of om te werken in een wisselend weekregime, voor zover het arbeidsreglement in die zin wordt aangepast en de werknemer daartoe op voorhand een verzoek heeft ingediend. Daarvoor hoeft de werknemer niet aan te tonen dat hij dit aanvraagt omwille van de zorg voor een kind of een ziek familielid.
De mogelijkheden binnen CAO 162 zijn iets uitgebreider dan de mogelijkheden uit de arbeidsdeal. Een werknemer die overeenkomstig CAO 162 een aanpassing van zijn werkritme vraagt, kan dit doen in de vorm van een aanpassing van het werkrooster, een vermindering van de arbeidstijd of door telewerk aan te vragen.
Overeenkomstig de arbeidsdeal kan men dus niet zomaar telewerk aanvragen of een vermindering van de arbeidstijd.
6. Besluit
De mogelijkheid die CAO nr. 162 biedt, is zeer aantrekkelijk voor werknemers met een druk familieleven. Voor de werkgever is het echter niet altijd even gemakkelijk om rekening te houden met de verschillende individuele wensen van hun werknemers, omdat een ondernemingsactiviteit uitbaten nu eenmaal een bepaalde capaciteit aan inzet en personeel vergt.
Krijgt u als werkgever dergelijke aanvraag vanwege één van uw werknemers, en wenst u graag een advies in het bieden van een correct antwoord? Aarzel zeker niet om ons te contacteren.
Wij kunnen u steeds voorzien van een volledig en up-to-date advies in alle materies met betrekking tot arbeidsrecht, waaronder ook de toepassing van deze nieuwe regelgeving.
