Telewerken als zelfstandige vanuit het buiteland: mag dit zomaar?

Werken vanuit exotische bestemmingen – addertjes onder het gras

Door de digitale revolutie, en mede ingegeven door de COVID19 pandemie, beseften jongere mensen dat zij hun werkzaamheden ook vanuit het buitenland konden opnemen. Gezellig onder een palmboom, en met een lekker drankje in de buurt, een teams vergadering bijwonen of e-mails beantwoorden. Het klinkt voor heel wat onder ons als muziek in de oren. Toch moeten we erop wijzen dat dit alles niet zo evident is als het lijkt. In deze blog wensen wij dieper in te gaan op de mensen die als zelfstandige deze stap zetten. Deze blog is dus niet van toepassing op werknemers, die onder gezag van een werkgever hun werkzaamheden verrichten.

1. Sociale zekerheid

De sociale zekerheid wordt in principe betaald in het land waar u uw werkzaamheden als zelfstandige vervult.

Binnen de Europese Unie, valt u onder de verordening 883/04 die de sociale zekerheid regelt binnen de Europese Unie. Binnen de EU geldt ook de hierboven geformuleerde algemene regel maar zijn er tal van uitzonderingen.

Zonder al te ver uit te wijden is een van de uitzondering dat u zichzelf als zelfstandige gaat detacheren. Dat houdt in dat u kan werken in een andere lidstaat maar dat u in het land waar u uw oorspronkelijke activiteiten uitvoert sociaal verzekerd blijft. U zal in het land waar u oorspronkelijk sociale zekerheidsbijdragen betaalt een A1 formulier moeten aanvragen. Met dit formulier kan u aantonen dat u sociale zekerheid betaalt in het land dat het formulier aflevert. Van belang hier is dat je pas een A1 zal krijgen als je minimaal twee maanden gewerkt hebt in België, je geregistreerd bent in de Kruispuntbank der ondernemingen, je een infrastructuur aanhoudt in België en je in het buitenland dezelfde zelfstandige activiteit zal uitoefenen. Daarenboven is de detachering per definitie tijdelijk, dit betekent maximaal 2 jaar.

Deze regels betreffen enkel sociale zekerheid, daarnaast kan elke lidstaat andere verplichtingen opleggen waaraan u moet voldoen om actief te zijn op haar grondgebied. Denken we bijvoorbeeld aan een Limosa in België.

Als u het groter en exotischer ziet dan de EU en u bovendien geen zin hebt om uw functie heel afgelijnd te gaan vervullen, is de situatie veelal minder duidelijk. Buiten de EU zijn er weliswaar met een aantal landen verdragen afgesloten inzake sociale zekerheid, maar deze verdragen zijn eerder beperkt. Hierdoor kan u in een of andere vorm van vacuüm terecht komen wanneer u dient beroep te doen op bijvoorbeeld de ziekenzorg. Daarom u is het van belang dat u zich goed informeert en hier even bij stilstaat.  Een mogelijkheid is dat u zich aansluit bij de Overzeese sociale zekerheid. Deze kunnen u bijkomende verzekeringen aanbieden zodat u steeds kan genieten van een basispakket inzake verzekeringen.

2. Arbeidsrecht en ondernemingsrecht

Ook inzake arbeidsrecht/commercieel recht kan u zich toch maar beter even informeren als u van plan bent voor langere tijd de verblijven in een bepaald land. De meeste landen hanteren verschillende regels, daarenboven kan de door u uitgeoefende functie in de ene lidstaat als zelfstandige activiteit worden gekwalificeerd en in een ander landen als werknemer. Ook hier is het van belang u goed te informeren.

3. Fiscaal

Teneinde na te gaan waar u uw belastingen zal moeten betalen, dient uw ‘rijksinwonerschap’ (in welk land hebt u het centrum van uw persoonlijke en economische belangen?) en een ‘vaste basis’  van uw zelfstandige activiteiten te bepalen. In toepassing van de respectievelijke belastingverdragen zal dan bepaald worden in welk(e) land(en) u uw belastingen zal moeten betalen. Indien u natuurlijk in geen enkel land ‘rijksinwoner’ bent en in geen enkel land een ‘vaste basis’ hebt, zal u in geen enkel land belastingen betalen. Het spreekt voor zich dat de fiscale autoriteiten dit niet graag zien gebeuren. Voorzichtigheid en goed advies is hierbij dan ook aangewezen.

Het vooruitzicht om vanuit het buitenland te gaan werken is heel aanlokkelijk en is ook haalbaar. Het vergt wel enige organisatie, voornamelijk als u van plan bent voor langere tijd weg blijven en u tevens langer tijd in een en hetzelfde land wenst te verblijven. Wij staan u graag bij indien u meer info hierover wenst.